Rozdział 2 – Studiowanie poszczególnych ksiąg
Pierwszą metodą studiowania Biblii, którą rozważymy, jest studiowanie jej według poszczególnych ksiąg. Ta metoda studiowania jest najdokładniejsza, najtrudniejsza ale przynosząca najlepsze i najtrwalsze rezultaty. Zajmiemy się nią najpierw, ponieważ, moim zdaniem, powinna ona zajmować największą część naszego czasu. Pierwszą pracą, jaką należy wykonać, jest wybór Biblijnej księgi do studiowania. Jest to bardzo ważna sprawa. Jeśli dokonasz niefortunnego wyboru, możesz się zniechęcić i zrezygnować z metody studiowania, która mogłaby być najbardziej owocna.
Kilka punktów będzie pomocnych dla początkujących:
- Pierwszy etap:
Na pierwsze studium jednej z ksiąg Biblijnych wybierz krótką księgę. Wybór długiej księgi na początek doprowadzi do zniechęcenia każdego, z wyjątkiem osoby o rzadkiej wytrwałości. Pamiętaj na początek wybierz jakąś łatwą księgę.
Niektóre księgi Biblii przedstawiają dla początkujących poważne trudności, mamy tam fragmenty których nie można znaleźć w innych księgach. Zalecam aby zabrać się za studiowanie ich później, bo nie jest to praca dla początkującego. Gdy Twoje siły zostaną wyćwiczone właśnie przez studiowanie Biblii, wtedy może to robić z powodzeniem i satysfakcjonują, ale jeśli spróbujesz tego, na samym początku, szybko znajdzie się w trudnej sytuacji.
Pierwszy List Piotra jest bardzo cenną księgą, ale znajduje się w niej kilka najtrudniejszych fragmentów Biblii. Gdyby nie te trudne fragmenty, byłaby to dobra księga, którą można polecić początkującym, ale ze względu na te trudności nie jest mądre, polecać ją początkującym studentom Biblii. Dużo lepiej uczynić z niej przedmiot wyczerpujących studiów w późniejszym czasie.
Wybierz książkę, która jest bogata w nauczanie, co spowoduje, że poznasz zalety tej metody studiowania, co spowoduje silny apetyt na dalsze studia tego samego rodzaju. Kiedy przebrniesz przez jedną, w miarę obszerną i pełną księgę, stosując metodę studiowania, o której tu mowa, będziesz miał do niej zapał, który sprawi, że jakoś znajdziesz czas na dalsze studia tego samego rodzaju.
Księgą, która spełnia wszystkie wymienione warunki, to 1 List do Tesaloniczan, napisany przez apostoła Pawła. Jest ona dość krótka, nie nastręcza większych trudności interpretacyjnych, znaczeniowych czy doktrynalnych, a jest niezwykle bogata w swej nauce.
Ma tę dodatkową zaletę, że jest jednym z pierwszych listów Apostoła Pawła.
Inną księgą dobrą do studiowania na początek jest 1 List Jana, który nie jest trudną księgą jest jednocześnie jest jedną z najbogatszych ksiąg w całej Biblii.
- Drugim etapem
jest opanowanie ogólnej treści wybranej księgi. Sposób na to jest bardzo prosty. Polega na przeczytaniu jej od początku do końca, bez zatrzymywania się. A następnie przeczytaniu jej jeszcze raz, i jeszcze raz, może nawet kilkanaście razy i co bardzo ważne za każdym razem trzeba przeczytać całą księgę na raz (za jednym posiedzeniem).
Komuś, kto nigdy tego nie próbował, wydaje się, że to niewiele, ale każdy myślący człowiek, który tego próbował, powie coś zupełnie innego. To po prostu cudowne, jak przy tej metodzie każda księga nabiera nowego piękna, zaczyna się otwierać, zaczynają się ujawniać nowe relacje między poszczególnymi częściami księgi, pojawiają się fascynujące linie myślowe biegnące przez księgę.
Każda księga zaczyna być przez nas pojmowana jako całość. Relacja różnych części do siebie stają się jasne.
James M. Gray z Bostonu, wielki miłośnik Biblii i wybitny jej nauczyciel, mówi, że przez wiele lat swojej służby posiadał niedostateczną i niezadowalającą znajomość angielskiej Biblii.
Pierwsza praktyczna myśl, jaką otrzymał podczas badania Biblii, pochodziła od pewnego laika.
Brat ten posiadał niezwykłą pogodę ducha i radość w swoim chrześcijańskim doświadczeniu, którą przypisywał czytaniu listu Pawła do Efezjan. Pan Gray zapytał go, jak on to przeczytał, a on odpowiedział, że pewnego niedzielnego popołudnia wziął kieszonkowy egzemplarz Listu do Efezjan do lasu i przeczytał cały list za jednym posiedzeniem, potem przeczytał cały list po raz kolejny i po raz kolejny. Powiedział, że przeczytał go aż kilkanaście razy zanim przestał, a zanim wyszedł z lasu, opanował Efezjan, a raczej cudowne prawdy tego listu opanowały jego samego. To był ten sekret na który pan Gray czekał i o poznanie którego modlił się. Od tego czasu, pan Gray studiował swoją Biblię w ten sposób i stała się ona dla niego nową książką.
- Trzecim etapem
jest przygotowanie wprowadzenia do tej wybranej księgi. Przed studiowaniem Biblii, usiądź przy biurku, weź długopis i na kilku małych karteczkach papieru zapisz sobie następujące pytania:
- Kto napisał tę księgę?
- Do kogo pisał?
- Gdzie ją napisał?
- Kiedy ją napisał?
- Z jakiej okazji pisał?
- Jaki był cel, dla którego pisał?
- W jakich okolicznościach pisał?
- Jakie spojrzenie na życie i charakter autora daje ta księga?
- Jakie są główne idee tej księgi?
- Jaka jest centralna prawda księgi?
- Jakie są cechy charakterystyczne księgi?
Przygotowawszy te karteczki z pytaniami, połóż je obok siebie na stole przed sobą. Przeglądaj księgę powoli, a gdy dojdziesz do odpowiedzi na któreś z tych pytań, zapisz ją na odpowiedniej kartce.
Aby zrobić pracę dokładnie i satysfakcjonująco może okazać się konieczne, przeczytanie tej księgi kilka razy, nie uciekaj od tego gdyż to przyniesie Ci wielką korzyść.
Kiedy już skończysz swoją pracę z tego etapu, dobrze byłoby (jeśli to możliwe), porównać swoje wyniki z tymi, które osiągnęli inni. Książką, która będzie służyć jako dobra ilustracja tej pracy wstępnej jest „Nowy Testament i jego pisarze”: autorstwa Jamesa Alexandra McClymonta (przyp.red – niestety nie dostępna w języku polskim) .
Wprowadzenie, które przygotujesz dla siebie, będzie dla ciebie wielokrotnie więcej warte niż to, które możesz otrzymać od innych. Praca ta sama w sobie wyostrza zdolność postrzegania, porównywania i rozumowania. Odpowiedzi na pytania nie zawsze znajdują się w tej księdze i czasem aby je znaleźć musisz sięgnąć w jakiejś pokrewne księgi.
Na przykład, jeśli studiujemy jeden z listów Pawłowych, odpowiedź na nasze pytania może być znaleziona w Dziejach Apostolskich lub w liście napisanym do miejsca, z którego ten list został napisany. Pojedyncze fragmenty listów czasem nie mogą być poprawnie zrozumiane, jeżeli nie wiemy, do kogo zostały napisane. Wiele fałszywych interpretacji Biblii wynika z przyjęcia zbyt uniwersalnie pewnych wskazówek, które wyraźnie przeznaczone są tylko do jednej osoby.
Tak samo często fałszywe interpretacje wynikają z zastosowania do osoby niewierzącj tego, co było przeznaczone dla świętego (przyp.red – w Biblii święci to nie jak w polskiej tradycji zmarli którzy mieli niezwykłe cechy bliskości z Bogiem, święci to ludzie żyjący na ziemi, nawróceni i nowo zrodzeni).
Zwrócenie uwagi na okazję napisania tekstu może wyjaśnić znaczenie fragmentu, który w przeciwnym razie nie zostałby dobrze zrozumiany.
Pamiętanie o okolicznościach, w jakich autor pisał, często nadaje nową moc jego słowom. Weźmy pod uwagę pełen radości List do Filipian, w którym często powtarza się radujcie się w Panu i o nic się nie troszczcie, ale we wszystkim z modlitwą i błaganiem, z dziękczynieniem, niech wasze prośby będą przedstawione Bogu. A pokój Boży, który przewyższa wszelkie pojęcie, będzie strzegł waszych serc i waszych umysłów w Chrystusie Jezusie (Flp 4,6-7). Kiedy uświadomimy sobie, że napisał je Paweł z więzienia podczas oczekiwania na ewentualny wyrok śmierci, nabierają one o wiele większego znaczenia.
Pamiętanie o głównym celu, dla którego książka została napisana, pomoże ci lepiej zrozumieć pozostałe punkty i napomnienia oraz to, jak są one ze sobą powiązane. W rzeczywistości, odpowiedzi na wszystkie pytania będą cenne w całej pracy, która następuje, jak również cenne same w sobie.
- Czwartym etapem
jest podzielenie księgi na właściwe części (pod rozdziały). Ta praca nie jest absolutnie konieczna, ale nadal jest bardzo cenna. Czytaj księgę i zauważ podział na główne myśli i zaznacz je. Zwykle w jednej księdze zawiera się kilka lub kilkanaście głównych myśli i czytając całościowo dostrzeżesz je zapewne po kilku razach – czasami pokrywają się z podziałem na rozdziały choć często tak nie jest. Po odkryciu głównych tematów księgi, nadaj każdej sekcji odpowiedni nagłówek lub opis. Niech to będzie jak najbardziej precyzyjne stwierdzenie ogólnej zawartości sekcji. Zrób to tak krótkie i uderzające, jak to tylko możliwe, tak aby łatwo zapadło CI w pamięć. W miarę możliwości, niech te nagłówki lub podpisy poddziałów łączą się z ogólnym nagłówkiem działu.
Na początku nie należy starać się o zbyt rozbudowany podział. Zamieszam przykładowy podział 1 Listu Piotra, może służyć jako prosta ilustracja tego, o co chodzi:
1:1-2. Wstęp i pozdrowienie dla pielgrzymów i gości w Poncie, itd
1:3-12. Dziedzictwo zarezerwowane w niebie i zbawienie gotowe do objawienia dla tych
pielgrzymów, którzy pośród różnych pokus są zachowani mocą Bożą przez wiarę.
1:13-25. Postępowanie pielgrzyma w dniach jego pielgrzymowania.
- Piątym etapem
jest dokładne czytanie każdego wersetu (wg kolejności) i studiowanie go.
Pierwszą rzeczą, jaką należy zrobić w tym studium księgi w metodzie: werset po wersecie, jest dokładne poznanie znaczenia wersetu.
Jak należy to uczynić? Istnieją trzy kroki, które prowadzą do poznania znaczenia wersetu.
–Pierwszym krokiem jest uzyskanie dokładnego znaczenia użytych słów. Czytając zobaczymy tam dwa rodzaje słów: (1) te, których znaczenie jest doskonale widoczne i (2) te, których znaczenie jest dla nas nieznane. Nie robimy tego przez sprawdzenie znaczenia słowa w słowniku – gdyż jest to łatwa, ale niebezpieczna metoda znalezienia biblijnego znaczenia danego słowa. Jedyną i bezpieczną i pewną metodą jest sprawdzenie użycia tego słowa w samej Biblii, a szczególnie u tego konkretnego pisarza biblijnego, którego pisma studiujemy.
Aby studiować biblijne użycie słów, trzeba mieć konkordancję system Strong [lub korzystać z programów do studiowania Biblii]. W sumie najlepszą konkordancją w języku angielskim jest Wyczerpująca Konkordancja Biblijna Stronga. Następna w kolejności jest Analityczna Konkordancja Biblijna Younga. Jeśli ktoś nie może sobie pozwolić na Strong’a lub Young’a, wystarczy mu „Complete Concordance Cruden’a” (przyp red – w Polsce można zakupić konkordacje, np: Biblia Gdańska w systemie Strona) .
Należy znaleźć i zbadać wszystkie fragmenty, w których występuje słowo, którego znaczenia nie rozumiemy i szukamy, w ten sposób ustalić jego dokładne znaczenie.
Wiele ważnych doktryn biblijnych zależy od znaczenia danego słowa. Na przykład, dwie szkoły teologiczne różnią się co do znaczenia słowa „usprawiedliwić”. Krytyczne pytanie brzmi: czy słowo „usprawiedliwiać” oznacza „czynić sprawiedliwym”, czy też oznacza „liczyć lub uznać za sprawiedliwego”? Prawidłowa interpretacja wielu fragmentów Pisma Świętego zależy od tego, jakie znaczenie nadamy temu słowu. Jeśli przejrzysz wszystkie fragmenty Biblii, w których występuje to słowo, nie będziesz miał wątpliwości co do jego biblijnego użycia i znaczenia. Fragmenty takie jak Księga Powtórzonego Prawa 25:1, Księga Wyjścia 23:7, Księga Izajasza 5:23, Ewangelia Łukasza 26:15, List do Rzymian 2:13 i 3:23-24, Ewangelia Łukasza 18:14 oraz List do Rzymian 4:2-8 posłużą do zilustrowania biblijnego użycia tego słowa.
Używając konkordancji Strong’a lub Young’a, każdy człowiek zobaczy, że to samo słowo może być użyte w wersji angielskiej lub polskiej do przetłumaczenia kilku różnych greckich lub hebrajskich słów. Oczywiście, przy określaniu biblijnego użycia, powinniśmy nadać szczególną wagę tym fragmentom, w których badane słowo w naszym ojczystym języku jest tłumaczeniem tego samego słowa w języku greckim lub hebrajskim. Którakolwiek z wymienionych konkordancji umożliwi nam to, nawet jeśli nie jesteśmy w ogóle zaznajomieni z greką lub hebrajskim.
O wiele łatwiej będzie to zrobić z konkordancją Strong’a niż Young’a. Zaskakujące jest, jak wiele trudnych problemów w interpretacji Pisma Świętego można rozwiązać poprzez proste zbadanie biblijnego użycia słów.
Na przykład, jednym z palących pytań współczesności jest znaczenie 1 Listu Jana 1:7. Czy ten werset naucza, że krew Jezusa Jego Syna oczyszcza nas z wszelkiej winy grzechu, czy też uczy nas, że krew Jezusa Jego Syna oczyszcza nas z samej obecności grzechu, tak że przez krew Chrystusa, grzech mieszkający w nas jest wykorzeniony? Wielu z tych, którzy czytają to pytanie, od razu odpowie na nie w ten czy inny sposób. Ale bezceremonialny sposób odpowiadania na tego rodzaju pytania jest bardzo złym sposobem. Weź swoją konkordancję i sprawdź każdy fragment w Biblii, w którym słowo „oczyścić” jest użyte w związku z krwią, a odpowiedź na to pytanie zostanie udzielona ostatecznie i na zawsze.
Nigdy nie stwierdzaj, że znasz właściwe znaczenie jakiegoś wersetu, dopóki nie ustalisz dokładnie znaczenia wszystkich wątpliwych słów w nim występujących poprzez zbadanie użycia Biblii. Nawet jeśli jesteś pewien, że znasz znaczenie tych słów, dobrze jest nie być zbyt pewnym, dopóki nie sprawdzisz ich znaczenia.
-Drugim krokiem w poznawaniu znaczenia wersetu jest uważne zwrócenie uwagi na kontekst (co jest przed nim, a co po nim). Wiele wersetów, gdyby stały same, mogłyby mieć kilka interpretacji, ale kiedy weźmiemy pod uwagę to, co jest przed i to, co jest po nich, wszystkie interpretacje oprócz jednej okażą się niemożliwe.
Na przykład, spójrzmy na Ewangelię Jana 14:18: Nie zostawię was sierotami, lecz przyjdę do was. Do czego odnosi się Jezus, kiedy mówi: przyjdę do was? Jeden z komentatorów mówi, że odnosi się do swojego ponownego pojawienia się uczniom po zmartwychwstaniu, aby ich pocieszyć. Inny komentator mówi, że Jezus odnosi się do Jego powtórnego przyjścia, jak to jest nazywane. Inny mówi, że odnosi się do Jego przyjścia poprzez działanie Ducha Świętego, aby uczynić się znanym swoim uczniom i uczynić swoje mieszkanie z nimi. Co On ma na myśli? Kiedy uczeni nie zgadzają się ze sobą, czy zwykły chrześcijanin może podjąć decyzję?
Bardzo często tak.
W tym przypadku z pewnością może.
Jeśli ktoś uważnie zwróci uwagę na to, o czym Jezus mówi w wersetach bezpośrednio poprzedzających (wersety 15-17) i w wersetach bezpośrednio następujących (wersety 19-26), nie będzie miał wątpliwości, do jakiego przyjścia Jezus odnosi się w tym fragmencie. Możesz się o tym przekonać, próbując samemu.
Bardzo duży procent trudnych pytań dotyczących interpretacji biblijnej może być rozwiązany dzięki tej bardzo prostej metodzie zauważania tego, co jest przed i tego, co jest po.
Wiele kazań, które słyszymy, staje się bardzo niedorzecznych, gdy zadamy sobie trud, aby zauważyć, w jakim otoczeniu znajduje się tekst kaznodziei i jak zupełnie obca jest myśl kazania w stosunku do myśli tekstu, gdy rozpatrujemy ją w świetle kontekstu.
–Trzecim krokiem w określeniu właściwego i dokładnego znaczenia wersetu jest zbadanie paralelnych fragmentów; to znaczy, że możemy spojrzeć na fragmenty, które traktują o tym samym temacie – fragmenty, na przykład, w innej księdza.
Czasem, mimo dokładnemu przestudiowaniu użytych słów i kontekstu, będziemy mieli wątpliwości, która z dwóch lub trzech możliwych interpretacji danego wersetu jest tą zamierzoną przez pisarza lub mówcę. W takim przypadku zawsze gdzieś indziej w Biblii znajduje się fragment, który rozstrzyga tę kwestię.
Po podjęciu tych kroków dobrze jest sięgnąć do komentarzy Biblijnych innych chrześcijan i zobaczyć, czy nasze wnioski zgadzają się z wnioskami innych.
Zanim przejdziemy do następnej rzeczy, jaką należy zrobić z wersetem po ustaleniu jego znaczenia, niech będzie powiedziane, że Bóg zamierzył przekazać jakąś konkretną prawdę w każdym wersecie Pisma Świętego i jakakolwiek interpretacja z dwóch do tuzina interpretacji danego wersetu nie jest tak dobra jak inna.
W przypadku każdego wersetu Pisma Świętego nie powinniśmy pytać, czego on może nauczać? ale czego miał nauczać! – i nie powinniśmy spoczywać w zadowoleniu, dopóki tego nie ustalimy.
Oczywiście przyznaje się, że dany werset może mieć znaczenie pierwotne i inne, bardziej odległe.
Na przykład, Biblijne proroctwo może mieć swoje pierwotne wypełnienie w jakiejś bliskiej osobie lub wydarzeniu, np. w Salomonie, a bardziej odległe i kompletne wypełnienie w Chrystusie.
Po ustaleniu znaczenia wersetu, następną rzeczą do zrobienia jest przeanalizowanie tego wersetu.
To jest najbardziej interesujące i korzystne pracy. A jak to zrobić:
Patrz wytrwale na werset i zadaj sobie pytanie: Czego ten werset uczy?
Następnie zacznij zapisywać: Ten werset uczy tego, potem tego, itd. Przy pierwszym spojrzeniu najprawdopodobniej dostrzeżesz tylko jedną lub dwie rzeczy, o których uczy ten werset, ale w miarę jak będziesz spoglądał na niego coraz częściej, nauki te zaczną się mnożyć, będziesz się zastanawiał, jak jeden werset mógł mnie nauczyć tak wiele, i będziesz miał coraz większe poczucie boskiego autorstwa Biblii.
Przytoczę tu pewną historię: do pewnego profesora przyszedł młody człowiek, aby studiować ichtiologię (przyp.red – dział zoologii zajmujący się rybami). Profesor dał mu rybę do badania i powiedział, żeby wrócił, gdy opanuje tę rybę i otrzyma kolejną lekcję. Po pewnym czasie młody człowiek wrócił i opowiedział profesorowi, co zaobserwował na temat ryby. Kiedy skończył, ku jego zaskoczeniu otrzymał ponownie tę samą rybę i profesor kazał mu ją dalej badać. Wrócił ponownie, zaobserwowawszy nowe fakty i jak przypuszczał zna już wszystkie fakty o rybie. Lecz profesor ponownie dał mu tę samą rybę do badania i tak dalej, lekcja po lekcji, aż uczeń nauczył się, aby być spostrzegawczy, nauczył się także jak dokładnie powinien pracować każdy badacz.
W taki sam sposób powinniśmy badać Biblię. Powinniśmy ciągle wracać do tego samego wersetu Biblii, aż do momentu, gdy zrozumiemy (na ile jest to dla nas możliwe), wszystko, co jest w tym wersecie. Wtedy istnieje prawdopodobieństwo, że kiedy wrócimy do tego samego wersetu kilka miesięcy później, znajdziemy coś, czego nie widzieliśmy wcześniej. Być może pomocna będzie ilustracja tej metody analizy.
Cała księga powinna być przeglądana w ten sposób. Istnieją trzy zasady, które należy przestrzegać w tej pracy analitycznej.
1. Nie umieszczaj w swojej analizie niczego, co nie jest wyraźnie zawarte w wersecie. Jednym z największych błędów w badaniu Biblii jest wczytywanie w wersety tego, czego Bóg nigdy w nich nie umieścił. Niektórzy ludzie mają swoje ulubione doktryny i widzą je wszędzie, nawet tam, gdzie Bóg ich nie widzi. Bez względu na to, jak prawdziwa, cenna czy biblijna jest dana doktryna, nie wprowadzaj jej do swojej analizy tam, gdzie nie ma jej w danym wersecie.
2. Znajdź wszystko, co jest w wersecie. Zasada ta może być realizowana tylko w sposób względny. Wiele ci umknie, ponieważ wersety Biblii zawierają takie bogactwo, ale nie spoczywaj, dopóki nie będziesz kopał i kopał i kopał, i dojdziesz do pewności, że nie ma tu już nic więcej do znalezienia.
3. Podaj to, co znajdziesz tak dokładnie i precyzyjnie, jak to tylko możliwe. Nie zadowalaj się umieszczeniem w swojej analizie czegoś zbliżonego do tego, co jest w wersecie, ale podaj w swojej analizie dokładnie to, co jest w wersecie.
- Szóstą pracą
w studiowaniu księgi jest uporządkowanie wyników uzyskanych przez analizę werset po wersecie. Dzięki analizie werset po wersecie odkryłeś i zanotowałeś wiele faktów. Praca teraz polega na tym, aby te fakty ułożyć w uporządkowany kształt.
Aby to zrobić, przejdź uważnie przez swoją analizę i zanotuj tematy poruszane w liście.
Zapisz te tematy tak szybko, jak tylko je zauważysz. Zrobiwszy pełną listę tematów poruszanych w księdze, zapisz je na osobnych kartkach lub arkuszach papieru. Następnie, przechodząc przez analizę ponownie, skopiuj każdy punkt w analizie na odpowiedniej kartce papieru. Na przykład, skopiuj każdy punkt dotyczący Boga Ojca na kartkę, która ma ten temat wymieniony na górze. Po tej ogólnej klasyfikacji powinien nastąpić bardziej dokładny i szczegółowy podział.
- Przechodzimy teraz do siódmego i ostatniego dzieła.
Jest to po prostu rozmyślanie, a więc przetrawienie otrzymanych wyników podczas modlitwy!
Na początku mogłoby się wydawać, że gdy zakończyliśmy naszą klasyfikację wyników, to nasza praca jest skończona, ale tak nie jest. Te wyniki są do wykorzystania.
Są one najpierw dla naszej osobistej przyjemności i użytku, a następnie mogą być rozdawane innym.
Nie ma chyba nic równie ważnego w studiowaniu Biblii jak modlitwa (Zobacz Jozuego 1:8 i Psalm 1:2-3). Weź swoje ułożone notatki i przejdź powoli nad nimi, rozważając je punkt po punkcie, aż te wspaniałe prawdy będą żyły przed tobą, zatopią się w twojej duszy, będą żyły w tobie i staną się częścią twojego życia. Rób to ciągle na nowo.
Nic nie posunie Cię dalej niż modlitwa. To pokorna modlitwa czyni człowieka wielkim. Niestety bardzo niewielu ludzi na tym świecie o tym wie i to praktykuje.
